Opdrachtgeverschap accountantscontrole

Het aanstellen van de accountant is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de gemeenteraad die in de Gemeentewet is geregeld. Eind maart publiceerde de VNG een handleiding met als doel het ondersteunen van raadsleden in deze rol. - BNG Bank

De handleiding geeft informatie en benoemt keuzemogelijkheden. Ze is opgesteld door een werkgroep van raadsleden, accountants, een griffier, controllers en medewerkers van het VNG-bureau.

Niet enkel specialisten
Aanleiding voor de publicatie vormt een advies van de werkgroep Vernieuwing Accountantscontrole Gemeenten die onder voorzitterschap stond van de Eindhovense wethouder Depla. Belangrijk adagium van deze werkgroep was dat financiën van gemeenten te belangrijk zijn om alleen aan specialisten over te laten.

Voor veel raadsleden zijn begrippen als getrouwheid en financiële rechtmatigheid echter geen dagelijkse kost. De bestudering van het accountantsrapport en het gesprek met de accountant worden nogal eens overgelaten aan de financiële specialist in de fractie. Doel van de publicatie is om meer raadsleden te betrekken bij deze belangrijke controlerende taak van raad ten opzichte van het college.

Aan de basis van de handleiding liggen onder meer enquêtes onder 1370 raadsleden, griffiers en accountants. Het concept rapport is ook besproken tijdens een bijeenkomst van raadsleden en griffiers.

In de handleiding komen achtereenvolgens aan de orde:

• Het belang van de accountantscontrole voor de gemeenteraad
• De rol van de raad bij de jaarlijkse controle
• De aanbesteding
• Werkwijze en mogelijkheden voor ondersteuning

Nieuwe vragen
De handleiding verschijnt in een periode waarin er veel beweegt in de wereld van de gemeentefinanciën en de accountantscontrole. De decentralisatie van het sociaal domein leidt tot nieuwe vragen over verantwoording en controle. Hoe kunnen enerzijds gemeenten voldoende controle-informatie krijgen en anderzijds zorgaanbieders bij het uitvragen van informatie zoveel mogelijk worden ontzien.

Meer eisen aan accountants
Bovendien staan accountants steeds meer onder druk, doordat de eisen waaraan accountants moeten voldoen toenemen. Het zoeken naar de juiste antwoorden op de verantwoordings- en controlevragen leidt nog tot niet-goedkeurende accountantsverklaringen en een wettelijke indieningstermijn van gemeentelijke jaarrekeningen die onder druk komt te staan. Gemeenten, zorgaanbieders en accountants hebben tijd nodig om tot een doelmatig proces te komen.

De handleiding is niet alleen bestemd voor zittende raadsleden en andere betrokkenen, maar ook voor de raadsleden die in 2018 nieuw worden verkozen. De handleiding kan dan een plek krijgen in het inwerkprogramma van de nieuwe raadsleden.