Terugblik FAMO Winterbijeenkomst 2018

IBP en gemeentefinanciën toegelicht op FAMO Winterbijeenkomst
De opkomst bij de FAMO winterbijeenkomst van 23 februari was zeer groot. Zo’n 120 deelnemers waren aanwezig in Utrecht. Niet zo verwonderlijk wanneer vlak na de ondertekening van het Interbestuurlijk Programma (IBP) een tip van de sluier wordt opgelicht door de VNG en het ministerie BZK.

Samen meer bereiken als één overheid
Het Interbestuurlijk Programma (IBP) moet volgens Robbert Verkuijlen, coördinator team Financiën VNG, een nieuwe fase van interbestuurlijke samenwerking inluiden, gebaseerd op gezamenlijkheid en gelijkwaardigheid. De achterliggende gedachte is dat veel maatschappelijke opgaven zich niet op het werkterrein van één overheid bevinden en dat ze ook niet door één overheid kunnen worden aangepakt. Het Rijk, gemeenten, provincies en waterschappen starten daarom met een IBP en een gezamenlijke agenda.

Uitvoering IBP in 3 fases
De ondertekening van het IBP is het resultaat van een lang onderhandelingstraject tussen de verschillende partijen. Het IBP vraagt echter om verdere uitwerking. Dit krijgt de komende maanden zijn beslag. Uiteindelijk moeten er uitgewerkte voorstellen liggen die op de Algemene Ledenvergadering van de VNG in juni tot besluitvorming moeten komen.

Werken aan maatschappelijke opgaven
Annelies Kroeskamp lichtte het IBP toe vanuit de Rijksoverheid. Vervlechting tussen maatschappelijke opgaven vraagt om samenwerking. En voor het vertrouwen van de burger is opereren als één overheid noodzakelijk. Zo kunnen maatschappelijke opgaven meer op sub- en supranationaal niveau aangepakt worden. De opgaven in het IBP raken meerdere departementen. Het kabinet is breed betrokken en de departementen en mede-overheden zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor de inhoud.

Gevolgen IBP voor gemeenten
Voor de financiële uitgangspunten is het essentieel dat alle overheden zich financieel inzetten voor de opgaven. De keuze van het Kabinet om de trap op – trap af systematiek te blijven hanteren en tevens de totale Rijksbegroting als basis voor het Gemeentefonds te hanteren zorgt voor stabiliteit bij gemeenten en ook extra middelen door een toegenomen accres. Het is wel zaak om hier zorgvuldig mee om te gaan. Het Rijk verwacht namelijk van gemeenten inzet bij de realisatie van het IBP. Dit wordt niet op voorhand afgedwongen, maar de resultaten van het IBP worden nadrukkelijk gemonitord.

Tussentijdse circulaire
Met het oog op gemeenteraadsverkiezingen verschijnt begin maart een bondige tussentijdse circulaire. In deze circulaire worden de gemeenten geïnformeerd over:

• de financiële afspraken voortkomend uit het interbestuurlijk programma
  
• de maatregelen uit het Regeerakkoord
  
• de nieuwe uitkeringsfactoren stand Regeerakkoord/interbestuurlijk programma
  
• compensatie tekortgemeenten en transformatiebudget
  

Integraal financieel risicomanagement bij gemeenten
Hans Visser van Zanders Treasury, Risk en Finance vindt het de hoogste tijd voor integraal financieel risicomanagement bij gemeenten. Gemeenten kunnen veel leren van de woningcorporaties. Zij voerden zo’n 10 jaar geleden het kasstroommodel in. Cashflow (kasstroom) is de basis van het bedrijfsproces. Bestaansreden voor organisaties is het genereren van voldoende cash. Dit is ook de opgave van gemeenten die druk ervaren in tijden van krapte.

Gemeenten zijn aan de beurt ... zie en pak die kans
Hans Visser adviseert gemeenten terug te gaan naar de basis en naar de liquiditeitsprognose te kijken. Wat ga je doen, wanneer ga je dat doen en wat kost dat? Dat is de basis voor de begroting! Bovendien is het belangrijk om in scenario's te denken en meer jaren vooruit te gaan kijken. Een structureel sluitende begroting en houdbare gemeentefinanciën - de inkomsten moeten minimaal gelijk zijn aan de de uitgaven – is de sleutel tot succes op de lange termijn. Integreer risicomanagement in de bedrijfsvoering. En wees bewust dat reserves en voorzieningen geen financiering zijn, maar dekking. Gemeenten zijn aan de beurt ….. zie en pak die kans, aldus Hans Visser.

Fotoverslag

Presentaties van de FAMO Winterbijeenkomst:

Presentatie Annelies Kroeskamp, Samen meer bereiken
Presentatie Robbert Verkuijlen, Startnota, Interbestuurlijk Programma en Gemeenteraadsverkiezingen
Presentatie Hans Visser, Hoogste tijd voor integraal financieel risicomanagement bij gemeenten

Congrestas

Klik op bovenstaande hyperlinks voor digitaal informatiemateriaal!